Партизани фотографирани во акција

1943 година била пресвртна за НОВЈ. Тоа било година на битката на Неретва, битката на Сутјеска, на Техеранската конференција, на Второто заседание на АВНОЈ.

1943 година била пресудна за народноослободителната војска и партизанските одреди на Југославија, од кои подоцна се оформила Југословенската народна арија, која  по распадот на СФРЈ преминала во Војска на Југославија, потоа во Војска на Србија и Црна Гора, и на крајот во Војска на Србија.

Во таа година се случиле битките кои го одредиле понатамошниот тек како на Втората светска војна на тлото на Југославија, така и на судбината на десетина милиони луѓе.

Тогаш се случила и битката на Неретва, односно Четвртата непријателска офанзива спроведена под името операција „Вајс“ (операција „Бело“)  кога во периодот меѓу јануари и април Врховниот штаб и Главната оперативна група за влакно се извлекле од канџите на Оската и четниците.

Тогаш се случила и битката на Сутјеска, односно Петтата непријателска офанзива спроведена под името операција „Шварц“, (операција „ Црно“) кога во периодот меѓу мај и јуни Врховниот штаб и Главната оперативна група се извлекле од обрачот на силите на Оската.

Тогаш се одржала и Техеранската конференција, кога НОВЈ официјално беше признат од страна на Сојузниците за легитимна антивоена сила.

Конечно, истата година во Јајце на 29 ноември се одржало и Второто заседание на АВНОЈ кога ова тело било конституирано како законодавно и извршно. Бил формиран Национален комитет на ослободување на Југославија како револуционерна влада, на кралот Петар Втори му било забрането да се врати во земјата до завршувањето на војната, а била донесена одлука и да се праша народот дали сака монархија или република. Било одредено Југославија да се изгради врз демократски принципи, како државна заедница на рамноправни народи, а Тито, на предлог на словенечката делегација, ја доделил наградата „Маршал Југославија“. Ова е датум кој во СФРЈ се славел како Ден на републиката.

Токму таа година на подрачјето на источна Босна настанала фотографијата која можете да ја забележите погоре. Можно е да настанала во текот на битката на Сутјеска бидејќи се чини  дека дејството се одвива во текот на пролет  или лето. Можеби била направена во текот на Шестата непријателска офанзива, која всушност е серија антивоени операции организирани по падот на фашистичка Италија, од септември 1943 година до почетокот на наредната година.

Кој упаднал во заседа не е познато. На фотографијата не се гледа, и официјално во описот не пишува. Знаеме само дека фотографијата е прилично единствена. Што се вели ваква на светот не постои.

Scroll to Top