Дали популарното овошје навистина е толку корисно за нашето здравје или е „чоколадна лента во жолто пакување“? Кои се предностите и недостатоците на бананите и дали тие се една од петте задолжителни намирници што треба да ги јадете секој ден.
Здравствените експерти долго време ја фалат скромната страна на бананата и тоа не е изненадување. Достапни се, се вбројуваат како една од петте намирници кои според препораките на Светската здравствена организација треба да се консумираат секој ден за да се намали ризикот од сериозни здравствени проблеми, пишува Telegraph.uk.
Една банана има само околу 90 калории, а тие се полни со калиум, суштински минерал за кој научниците веруваат дека може да биде клучен во борбата против високиот крвен притисок.
Но, дали популарното овошје навистина е толку здраво и зошто врвните тенисери најчесто посегнуваат по банана за време на натпревар?
Интересно е и тоа што здравствените придобивки од бананите зависат од тоа колку се зрели.
„Фасцинантно е да се види како ова овошје поминува низ различни фази на зреење и како тоа влијае на здравствените придобивки што ги добиваме – или не ги добиваме“, вели Пени Вестон, нутриционист.
Додава дека едвај зрелите банани имаат многу влакна и малку шеќер.
„Иако имаат речиси горчлив вкус, богатите влакна се добри за хранење на цревните бактерии и помагаат во процесот на варење. А одржувањето на здрави црева е добро за остатокот од вашето тело“, вели Вестон.
Исто така, вреди да се запамети дека „иако многу зрела банана ќе биде најлесно за варење, тоа е затоа што има најмалку скроб, додека презрелата банана има најмногу шеќер и најниска содржина на влакна и витамини“.
Па, кои се предностите и недостатоците на ова овошје на менито секој ден?
Полни се со калиум за здравјето на срцето и крвниот притисок
„Бананите се добар извор на калиум, а една банана содржи 451 mg (околу 10 отсто од дневните потреби)“, вели Вестон.
Тие исто така имаат малку натриум, кој заедно со високата содржина на калиум помага во контрола на високиот крвен притисок.
Бананите се изненадувачки добар извор на витамин Ц.
Генерално посегнуваме по цитрусно овошје кога сакаме да ги задоволиме потребите за витамин Ц, но бананата со средна големина обезбедува респектабилни 10 проценти од дневните потреби за витамин Ц.
„Витаминот Ц е навистина важен за организмот поради неколку причини. Помага во имунитетот и ја одржува нормалната кожа, коски и ‘рскавица. Исто така, помага да се заштитат нашите клетки и да се одржуваат здрави, помага во заздравувањето на раните и го поддржува нашето тело кога го апсорбира железото“, вели диететичарот.
Бананите помагаат во варењето.
Сите знаеме колку се важни влакната, а една средна банана обезбедува околу 10 до 12 проценти од вашите дневни потреби. „Одамна е откриено дека бананите ублажуваат запек и чир на желудникот“, вели Вестон.
Тие ви даваат енергија.
Бананите содржат три природни шеќери – сахароза, фруктоза и гликоза – кои ви даваат извор на енергија без маснотии или холестерол. Мешавината од јаглехидрати и калиум е корисна за подобри перформанси за време на вежбањето и го поттикнува растот на мускулите.
„Ова ги прави идеални за спортисти и деца, одлични се за појадок како пладневна ужина или пред и после спорт“, вели Вестон и додава дека се нискокалорични, но поради претходно споменатата висока содржина на влакна даваат чувство на ситост.
Според него, тие се богати и со магнезиум и разни антиоксиданси, како што се флавоноидите, кои можат да го намалат ризикот од срцеви заболувања.
Лоша страна
„Ако јадете премногу банани, може да дојде до прекумерно внесување на калиум“, вели Вестон. „Премногу калиум во телото се нарекува хиперкалемија.
На пациентите со лесна бубрежна болест им се препорачува да избегнуваат банани, дури и во мали количини, бидејќи калиумот ја влошува функцијата на бубрезите. Значи, ако ви е дијагностицирана намалена бубрежна функција, треба да внимавате на внесот на калиум.
Нефрологот Том Аутс забележува дека „пациентите со напредна бубрежна болест и пациентите на дијализа треба да бидат многу внимателни со калиумот“.
Тој вели дека бананите, авокадото и сувото овошје се богати со калиум, па „побезбедно би било да се јадат јаболка, круши и мали цитрусни овошја како мандарини“.
Тие можат да предизвикаат гасови и надуеност.
„Некои луѓе може да доживеат надуеност или гасови по јадење банана поради сорбитол, природен шеќер, алкохол кој може да делува како лаксатив“, објаснува Вестон.
Таа верува дека луѓето кои не се навикнати на диета богата со растителни влакна исто така може да доживеат непријатност по јадење банана, како што се грчеви и надуеност“.
Колку помалку е зрела бананата, толку потешко ќе се вари.
Го зголемуваат нивото на шеќер во крвта.
„Ова е затоа што јаглехидратите се разложуваат на гликоза. Би препорачала да ги комбинирате бананите со полномасен јогурт за да го избегнете ова, или да јадете една после балансиран оброк“, вели Вестон.
Како што наведува, „ако имате дијабетес тип 2, можете да јадете банани, но умерено“, и додава дека има малку докази кои сугерираат дека бананите можат да предизвикаат дијабетес.