Mала и не премногу раскошна црква долго време се смета за најстара во швајцарскиот град Луцерн. Но, капелата Свети Петар стана синоним за новата ера откако Исус беше инсталиран во неа, придвижуван од вештачка интелигенција и способен да зборува 100 јазици.
„Тоа беше вистински експеримент. Сакавме да видиме и да разбереме како луѓето реагираат на Исус напојуван со вештачката интелигенција. За што би разговарале со него? Дали би имало интерес да разговараат со него? Веројатно сме пионери во ова“, рекол теологот Марко Шмид.
Инсталацијата позната како Deus in Machina беше инсталирана во август како најнов чекор во повеќегодишната соработка за извонредна реалност со локална универзитетска истражувачка лабораторија, пишува „Гардијан“.
По проектите кои експериментираа со виртуелна и проширена реалност, црквата одлучила дека следниот чекор е да инсталира аватари.
„Дебатиравме каков аватар би бил тоа – теолог, личност или светец? Но, тогаш сфативме дека најдобра фигура ќе биде самиот Исус“, рече Шмид.
Во недостиг на простор и барање место каде луѓето би можеле да имаат приватни разговори со аватарот, црквата наместо свештеникот поставила компјутер и кабли во исповедалницата. По обуката на програмата за вештачка интелигенција за теолошки текстови, посетителите се поканети да поставуваат прашања, и да добиваат одговори генерирани од вештачката интелигенција.
На луѓето им се советува да не откриваат никакви лични податоци и да потврдат дека го користат аватарот на сопствен ризик. „Тоа не е исповед. Немаме намера да имитираме исповед“, објасни Шмид.
За време на двомесечниот период на експериментот, повеќе од 1.000 луѓе – вклучувајќи муслимани и туристи од Кина и Виетнам – ја искористиле можноста да комуницираат со аватарот.
Иако податоците за инсталацијата допрва треба да бидат објавени, повратните информации од повеќе од 230 корисници покажуваат дека две третини од нив сметаат дека тоа е духовно искуство, истакнува Шмид.
„Значи, можеме да кажеме дека тие имаа религиозно позитивен момент со оваа вештачка интелигенција Исус. Мене тоа ми беше изненадувачки. Други беа понегативни, некои ѝ кажаа на црквата дека не можат да разговараат со машината. Еден локален новинар кој го испробал уредот ги опиша одговорите како „повремено пробиени, повторливи и преполни со мудрост“, додаде.
Експериментот, исто така, предизвика критики во црковната заедница, додаде Шмид. Некои католички свештеници протестираа поради користењето на исповедалницата, додека нивните протестантски колеги беа лути што инсталацијата користеше слики на овој начин.
Сепак, Шмид беше најмногу импресиониран од ризикот што црквата го презеде верувајќи дека вештачката интелигенција нема да даде одговори кои би биле незаконски, експлицитни или би понудиле толкувања или духовни совети кои се во спротивност со црковните учења. Со надеж дека ќе го ублажи овој ризик, црквата спроведе тестови на 30 луѓе пред да го постави аватарот. По започнувањето на проектот, таа се погрижи поддршката за корисници секогаш да биде достапна.
„Никогаш немавме впечаток дека зборува чудни работи. Но, се разбира, не можеме да гарантираме дека нема да каже ништо чудно“, рече Шмид.
На крајот, токму оваа неизвесност го навела да одлучи дека аватарот засега ќе остане само експеримент:
„Таков Исус не би оставил трајно бидејќи одговорноста би била преголема“, вели.
Сепак, тој го спомена и поширокиот потенцијал на идејата.
„Тоа е навистина едноставна и достапна алатка со која можете да зборувате за религијата, за христијанството, за христијанската вера“, рече Шмид, мислејќи дека може да се трансформира во еден вид повеќејазичен духовен водич кој може да одговори на религиозни прашања.
За него, експериментот и големиот интерес што го предизвика покажало дека луѓето сакаат да одат подалеку од Библијата, тајните и ритуалите:
„Мислам дека има жед да се разговара со Исус. Луѓето сакаат да добијат одговор, сакаат зборови“, смета свештеното лице.
