Според истражувањата, секој трет човек, не се чувствува добро во постудените зимски денови, во споредба со потоплото време. Тоа е еден вид на депресивна состојба наречена – сезонско афективно растројство.
Како што времето станува поладно и деновите се пократки, така некои луѓе забележуваат дека имаат помалку енергија и не се чувствуваат позитивно како и обично.
Иако овие чувства може да бидат привремени за некои, приближно една третина од луѓето постојано се борат со еден вид депресија познат како сезонско афективно растројство во текот на есенските и зимските месеци.
Симптомите може да се движат од благи до тешки, но обично вклучуваат: лошо расположение, губење на интерес или задоволство за работите во кои луѓето порано уживале, промена во апетитот (обично лицето јаде повеќе од вообичаено), промени во сонот (обично повеќе сон е потребно).
На истражувачите сè уште не им е јасно што го предизвикува ова нарушување, но тоа е сложена и повеќеслојна состојба.
Некои истражувања сугерираат дека ова може да се должи на неисправноста на хипоталамусот (областа на мозокот што ги регулира биолошките процеси како што се расположението, спиењето и апетитот) или производството на премногу мелатонин (хормон кој го контролира нашиот сон и будност, циклус произведен од епифизата).
Некои истражувачи шпекулираат дека причината може да се должи на нарушениот деноноќен ритам – природен, внатрешен процес кој го регулира нашиот циклус на спиење и будење.
Се разбира, и други фактори можат да бидат „во игра“. На пример, некои истражувања покажаа дека жените имаат поголема веројатност да доживеат некој облик на сезонска депресија – иако, поради недостаток на специфични истражувања, не е сигурно дали овие родови разлики навистина постојат и ако ги има, зошто се јавуваат.
Некои луѓе забележуваат дека нивните симптоми почнуваат да се подобруваат како што годишните времиња почнуваат да се менуваат и пролетта се приближува. Но, тоа не значи дека нема многу работи што луѓето можат да ги направат во текот на зимските месеци за да им помогнат да се справат со нивните симптоми.
За луѓето со овие симптоми, препорачаните третмани за ублажување на состојбата вклучуваат психолошки интервенции (како што е терапија за разговор) или лекови (како што се антидепресиви).
Истражувањата исто така покажуваат дека когнитивната бихејвиорална терапија (која се фокусира на предизвикување на нашите вознемирувачки мисли и менување на нашето однесување) е ефикасен третман за ова нарушување.
Пешачење, отворен простор и сончева светлина
Во една студија, истражувачите покажаа дека когнитивната бихејвиорална терапија била поврзана со значително помала депресија кога состојбата на пациентот била следена една година подоцна во споредба со третманот што вклучувал светлосна терапија (изложеност на особено силна светлина околу 20 до 30 минути или повеќе дневно). .
Луѓето кои секојдневно пешачеле покажале значителни подобрувања во сите симптоми на депресија во споредба со оние кои биле изложени на вештачка светлина.
Истражувањата покажуваат дека редовното шетање е многу корисно
Клучен дел од терапијата е поддршка на пациентите во техниката наречена бихејвиорална активација, која има за цел да го подобри расположението, охрабрувајќи ги луѓето подобро да си го организираат денот и да се вклучат во значајни, пријатни активности – на пример, хоби.
Истражувањето исто така сугерира дека одредени антидепресиви може да бидат особено ефикасни во лекувањето на симптомите на сезонската депресија.
Постојано се истражува и успешноста и начинот на примена на споменатата светлосна терапија.
Една студија покажа дека терапијата со светлина може да биде ефикасен начин за справување со симптомите на сезонската депресија кога се користи во комбинација со антидепресиви.
Покрај стручната помош, постојат неколку работи кои луѓето можат сами да ги направат за да помогнат при симптомите на сезонската депресија.
Излегувањето надвор на природна дневна светлина може да биде корисно, а според една студија, добивањето повеќе природна светлина во текот на денот може да помогне да се потиснат симптомите.
Иако не е сигурно зошто токму дневната светлина може да ги подобри симптомите, сепак ова е лесна и ефикасна работа што луѓето можат да ја направат за да имаат подобро расположение секој ден.
Диета и вежбање
Истражувањата исто така покажуваат дека начинот на живот, фактот дали и колку вежбате и како се храните – имаат врска со депресијата.
Некои наоди сугерираат дека вежбањето (само или во комбинација со светлосна терапија) може да ги намали симптомите на депресивни состојби.
Проценката на влијанието на вежбањето врз депресијата укажа на психолошки придобивки (вежбањето го одвлекува вниманието од негативните мисли и е добро „средство“ за дружење), но и физиолошки (како позитивни промени во нивото на ендорфин или кортизол).
Се препорачува секој кој чувствува симптоми на било каква депресивна состојба да се јави кај лекар со кој ќе се консултира за можна терапија.
