Неодамна американскиот истражувачки тим на National Geographic заврши со серија наречена „Прогонувани места на светот“. Една од темите се луѓето од Балканот, со фокус на Романците, а насловот на шоуто бил „Проколнати луѓе“.
Истражувачите на National Geographic се фокусирале на местото со најголема концентрација на човечки несреќи во светот во сите векови досега. Според статистичките податоци, тие места се на Балканот, особено Романија и околината. Од почетокот на една нова ера овде се забележани големи човечки страдања поради природните катастрофи и суровоста на природата, освојувачите, системите и владетелите. Проклетството на Романија велат потекнува од познатиот владетел Влад, наречен гроф Дракула, поради наводната суровост при казнување на луѓето.
Ова е прво големо проклетство на Романците, освен суровоста на сеизмичката почва пред новата ера и на самиот почеток, а потоа и силните зими и бури, глад… Друг фактор што ги оставил научниците без зборови е реакцијата на овој народ на лоши околности, на несреќа или катастрофа. Во неколку големи несреќи што ги зеле предвид при истражувањето и неколкумина преживеани од нив тие ја препознале лудата присебност на преживеаните со оглед на околностите, отсуството на паника и скаменети емоции и многу рационална реакција. Ова целосно ги збунило истражувачите бидејќи ослободувањето хормони во опасни околности треба да предизвика паника кај сите луѓе, но не и кај Романците.
Истражувањето опфатило и случај на стјуардеса која била бремена и доживеала пад во морето, а потоа и друга несреќа при слетување авион и случај на човек што преживеал потопување траект.
Фасцинантно, на прво место биле леснотијата и хуморот со кој се сеќаваат на непријатните настани дека во нив немало паника и биле мирни како да се сигурни дека ќе преживеат, а сепак немале доверба во преживувањето. Тие иако биле опкружени со мртви, урнатини, дури и предатори како ајкули, повторно дејствувале мирно и рационално.
По детаљното истражување на ДНК на луѓето во Романија, било утврдено дека единственото објаснување за овие реакции е вродено и генеративно запомнето – страдањето. Се верува дека претходните генерации биле навикнати на страдање, тежок живот и на способност да го преживеат и невозможното. Така што денешните генерации не ги сметаат вонредните околности и несреќи за толку стресни, едноставно се навикнати да живеат во такви околности и да знаат како да реагираат и смирено да излезат од ситуацијата.