Бедуините во јужната арапска пустина имаат легенда за голема река на западот, а арапска песна од осмиот век говори пак за диви крави кои живееле на празниот огромен пустински простор. Дали може тоа да биде вистина е нешто кое го истражува сајтот Ancient-Origins?
Празниот кварт, познат и како Rub al-Kali, е најголемата пустина во светот, која се простира на површина од 650.000 квадратни километри или околу една третина од јужниот Арапски Полуостров.
Исто така тоа е едно од најтоплите и најсушни подрачја на планетата со температура која редовно изнесува над 50 степени Целзиусови и на која паѓа помалку од три сантиметри дожд годишно.
Ако мислите дека легендата не може да биде вистинска, се лажете, затоа што тоа би било потценување на моќта на климатските промени, бидејќи не толку одамна пустината била сосема поинакво место.
Освен самите устни легенди, доказите за древната река во пустината се исто така убедливи. Прво, најраната карта на Арапскиот Полуостров јасно покажува две големи реки кои ги одвојува Rub al-Kali. Едната тече северно од Персискиот Залив и другата јужно во Арапското Море.
Иако се нацртани во 15 век, овие карти се засновани на картата на Птоломеј, направена околу 150 години од новата ера, па во суштина ја одржуваат ситуацијата од пред 2000 години. Раната карта на Арапскиот Полуостров датира од 1467 година и е заснована на Птоломеовата космографија од 150 години и ги прикажува двете реки кои извираат од пустината Rub al-Kali, северно и јужно.
Второ, истражувачите кои започнаа со Филби во 1932 година, како и неодамнешните геолошки истражувања, открија бројни праисториски исцедени езерски корита длабоко во пустината кои датираат пред 13.000 и 7.000 години, заедно со коските на газели со долги рогови, говеда и диви кози, невидени во поновата историја. Значи, пустината пред илјадници години била многу влажно место.
Се чини дека морничавите остатоци од реката сè уште се видливи на сателитските снимки и на земјата во форма на Сабка Мати, солена земја што се протега неколку стотици километри во пустината. Сабка е покриена со кори од сол, нешто што луѓето и камилите лесно можат да ја пробијат под некој жив песок подолу. Се верува дека првично го следела текот на древната река, но сега добива влага од подземното ниво на водата, бидејќи е само 40 метри надморска височина.
Регионалните палеоклиматски студии ја потврдуваат приказната. Климатската историја на Арапскиот Полуостров е една од наизменични влажни и суви периоди и иако во моментов сме во сува фаза, пред 5.000 години времето било многу поблаго, било како денес во Источна Африка, со доволно врнежи за одржување на сезонските езера и тревата, кои за возврат, пак, ги поддржувале дивите животни што ќе ги следат номадските ловци (бедуински предци).
Ова го знаеме затоа што археолозите пронајдоа древни кампови со стрели и коски од животните искасапени во близина на некои исушени езера.
Значи, сосема е веројатно дека овие бедуински митови и стихови претставуваат слаби сеќавања за тој различен свет од пред 5.000 години, кога низ Сабка Мати уште течела вода, наместо сол и кога било доволно студено и влажно за добитокот да шета низ оваа област.
На крајот на краиштата приказните за другите значајни климатски настани од пред неколку илјади години преживеале во најраната пишана литература, како што е описот на поплавите за епот на Гилгамеш од пред 4.000 години.
Извор/Курир.рс
