„Јас имам сон!“ – 50 години од убиството на Мартин Лутер Кинг

Мартин Лутер Кинг Јуниор сонувал дека децата ќе му ги вреднуваат по нивниот карактер, а не по бојата на кожата. Бил икона за граѓанските права, борец, човек што им донел надеж на милиони Американци и на крајот го дал својот живот за таа цел. На денешен ден во 1968 година е убиен во Мемфис.

Роден е на 15 јануари 1929 година во Атланта. Мајка му била лекарка, а татко му свештеник. Одгледан е со верски дух.

„Црквата отсекогаш му била неговиот втор дом. Откако ме служи паметењето, бев таму секоја недела“, изјавил тој.

Станал баптистички свештеник во Монтгомери во државата Алабама, а во 1953 година се оженил со долгогодишната девојка Корета Скот Вилијамс. Со неа имал четири деца.

Со борбата за граѓански права почнува во 1955 година кога активистката Роза Паркс во Монтгомери селото во предниот дел на автобусот, кој бил резервиран за белите луѓе, одбила да стане. По тогашниот сегрегациски закон црнците морале да седат назад.

Роза Паркс била уапсена, а Кинг ги започнал масовните протести.

Една година подоцна американскиот Врховен суд пресудил дека раздвојувањето по бојата на кожата во градските автобуси е противуставно.

Кинг, кој стекнал углед кај нацијата благодарение на својата елоквентност, успеал протестите да ги прошири во многу делови во Америка.

ГОВОРОТ ШТО ЈА ПРОМЕНИЛ АМЕРИКА! 

Во август 1963 година Кинг ја воодушевил земјата со говор пред 250.000 учесници на Марш низ Вашингтон.

„Сонувам… дека моите четири деца еден ден ќе живеат со нација што нема да ги вреднува по нивната боја на кожата, туку по карактерот“, изјавил пред споменикот на Линколн.

Негова задача била говорот од обичен да го претвори во историски, од световен, уште посветовен. Пред себе ја имал најголемата публика во животот. Телевизиските камери ги пренесувале неговите зборови во американските домови, претседателот Кенеди го слушал од Белата куќа, а свештеникот се мачел со текстот што имал неколку верзии и на чие обликување работеле премногу раце во деновите пред масовните собир.

Масата не одговарала на пораките и се чинело дека Кинг бил на работ да ја пропушти историската шанса.

Тогаш се слушнала сугестија од една од неговите соработнички, госпел-пејачката Махали Џексон, која му дошепнала да зборува за својот сон.

Кинг тогаш се оттргнал од својот релативно неинспиративен, однапред составен говор, ѝ почнал со импровизација изговарајќи ги зборовите што ѝ станеле важни на целата американска нација, како и на оние пред споменикот на Абрахам Линколн и Томас Џеферсон, чии гробишта се наоѓале од десната страна.

За својот сон Кинг говорел шест минути, а реченицата „Јас имам сон“ ја повторил осум пати.

Милиони Американци биле фасцинирани. „Њујорк тајмс“ напишал дека ќе мине многу време пред Вашингтон да го заборави тој мелодичен и меланхоличен глас на свештеникот Мартин Лутер Кинг, кој пред непрегледниот број луѓе ги исповедал своите сништа.

„Вашингтон пост“ тврдел дека се работи за говор со големи способности за ораторство, а „Лос Анџелес тајмс“ напишал дека има ненадминлива елоквенција на врвен оратор кој ги засрамил сите заговорници на сегрегацијата.

ЧЕСТО МУ СЕ ЗАКАНУВАЛЕ СО СМРТ

И покрај извонредниот говор, претседателот Џон Ф. Кенеди не можел веќе предложениот закон за расна еднаквост да го протурка во Конгресот. Тоа ќе се случи по шест месеци, по неговото убиство во Далас, од страна на неговиот наследник Линдон Џонсон.

Кинг на крајот во 1964 година добил Нобелова награда за мир, но неговата борба не била далеку од крајот. Расната еднаквост постоела само на хартија.

Веќе идната година избиле големи протестни маршеви во Селм во Алабама. Повторно ги предводел Кинг. Иако полицијата направила сѐ што е во нејзина моќ да ги спречи, протестите значително придонеле набргу потоа да се усвои законот за еднакво право на глас.

Мартин Лутер Кинг заканите со смрт ги добивал често. Вечерта на 4 април 1968 година бил во Мемфис за да го поддржи штрајкот на тамошните санитарни работници.

Го убил расистот Џејмс Ерл Реј, кој од својата хотелска соба излегол на балконот за да зборува со пријателите што биле долу на паркингот. Имал 39 години.

Во видеото гледајте го говорот на Лутер Кинг во Вашингтон.

 

Scroll to Top