Во новите документи за убиството на американскиот претседател Џон Кенеди, нема ништо ново, е оценката на истражувачите и новинарите, откако американскиот Национален архив објви дел од документацијата од владината истрага за атентатот во Далас на 22 ноември 1963 година.
Новите документи кои се очекуваат да излезат повторно во јавност е 15 декември следната година, а до тогаш досието на Кенеди ќе остане една од најголемите политички мистерии на 20 век, пишува „Раша тудеј“.
Голем дел од теориите на заговор велат дека причината за направениот атентат може да се бара во Вашингтон. Иако со обврзувачкиот акт на Џеј-Еф-Кеј од 1992, кој ги обврзува владите на САД да по 25 години од убиството на Кенеди да ги обелоденат сите документи од истрагата, тоа не се случи. Прво Доналд Трамп во 2017 година го одобри првото одложување, а потоа и Џо Бајден го направи истото.
Потоа следеше делумно покажување и откривање на дел од тајните документи, од почит кон годишнината од атентатот во Далас. Веќе видено, освен некои претходно затемнети делови, но, една работа беше заедничка за сите извештаи.
„Разочарувањето произлегува од фактот што ништо ново не е откриено, ништо повеќе од она што е веќе се знаеше, а тоа е извештајот на комисијата предводена од судијата на Врховниот суд, Ерл Ворен“, рече Милан Мишиќ, поранешен дописник на „Политика“ од Вашингтон.
Како предизвик за извештајот на Ворен, филмот за „ЏФК“ на Оливер Стоун „ЏФК“, поттикна објавување на милиони документи. Во само објавените 1.500 документи, најголемо внимание привлекоа информациите за атентаторот Ли Харви Освалд. Шест недели пред атентатот, тој отпатувал во Мексико Сити, тврдејќи дека е фотограф, каде што ги посетил советската и кубанската амбасада. А тоа е познато уште од 1998 година.
„Тој најпрво сакал да се насели во Советскиот Сојуз во 1958 година. Се обидел и да се самоубие. Потоа се оженил, нашол работа и на крајот се вратил во САД“, рече новинарот Драган Бисениќ.
Мишиќ рече дека сосема е сигурно дека Освалд бил следен кога патувал во Мексико.
„Она што е основно е фактот што Тајната служба не го спречила атентатот. Се разбира, голема мистерија е реченицата од извештајот на Ворен, што остава можност да имало и друг атентатор“, рече Мишиќ.
„Експериментот на југословенските чувари покажа дека Кенеди не го убил само еден човек. Две третини од Американците се сомневаат дека Кенеди бил убиен од само еден човек. Тоа го покажаа и југословенските безбедносни служби во еден експеримент, вели Иван Ивањи, долгогодишен преведувач на Тито.
Една година по атентатот, за време на една подготовка за посета на Тито во Источен Берлин, тие го реконструирале настанот.
„Тие пукаа од истата височина од која наводно пукал атентаторот. Возеа автомобил, со кукла, со истата брзина. Нашите најдобри снајперисти пукаа и не можеа да ја погодат. Затоа, нивниот заклучок бил дека е невозможно Кенеди да бил погоден од толкава далечина. Шансите биле еден во милион. Но ајде, да речеме дека постои шанса еднаш да биде погоден. Но, трипати, тоа е вистинско чудо. Освалд не е човекот кој пукал во Кенеди“, рекол Ивањи.
Уште еден сомнеж кој се јавува во врска со убиството на Кенеди кај службите од поранешна Југославија, е еден од соработниците на ЦИА, кој дал опширна изјава пред Комисијата на Ворен, тврдејќи дека тој бил врска меѓу разузнавачката агенција и Освалд.
„Она што е интересно е дека Џорџ Морешилд започнал мисија на ЦИА во Југославија во 1957 година, кога бил експерт за нафта на југословенското крајбрежје. Во меѓувреме, не се занимавал само тоа. Тој бил протеран од Југославија од тогашните југословенски власти. затоа што во негова близина нашле цртежи на воени објекти“, рече Бисениќ.
Што може да се најде во преостанатите 15.000 документи за атентатот на Кенеди? Истражувачите не веруваат во нови непобитни докази, тие веруваат дека службите имаат причина да ги кријат сопствените постапки или неактивности.
„Јас мислам дека клучот е кај ФБИ и тие се тие кои треба да се прашаат. Но, потоа може да се јави и сомнежот кои може да ја наруши довербата на Американците во националната безбедност. Ниту еден претседател не сака да се открие што навистина се случило со убиството на Кенеди додека тој е на власт. Затоа и никогаш нема да се дознае вистината”, рече Ивањи.
Четири истраги на американската администрација не беа доволни за да се стави крај на сомнежите и гатачката имагинација во врска со убиството на Кенеди. На осудениот атентатор на крајот му беше извршен исто така атентат пред камера. Многумина овој настан од 1963 година го гледаат како пресвртница во американската историја, кога светот престанал да верува во официјалните вистини.